Artykuł jest kontynuacją wpisu: Wrzesień 2016: Niemcy na UKF i dukt 5 GHz 300+ km.
Zachęcony ciekawymi warunkami troposferycznymi we wrześniu, zarówno w paśmie UKF jak i na mikrofalach, z zaciekawieniem oczekiwałem dalszego rozwoju wydarzeń. Dotychczas mapy były dość oszczędne w swoich przewidywaniach, a najsilniejsze tropo miało się dopiero pojawić – w nocy i rano 11 września 2016 r. Na mapach ukazał się pomarańczowy kolor, który według skali oznacza bardzo silny (very strong) dukt troposferyczny. Taka prognoza zdarza się dość rzadko nad Polską i bardziej przypomina odcienie np. znad Morza Śródziemnego, oczywiście w dużo mniejszej skali.
Nie oczekiwałem zbyt wiele, ponieważ tropo miało się ograniczać głównie do południowego wybrzeża Szwecji, a ten kierunek miałem już w miarę “opanowany”. Oczekiwałem czegoś w postaci powtórki propagacji z początku czerwca, kiedy to pojawiło się Hörby z sygnałem do 60 dBf, a także bardzo silne dukty mikrofalowe na 100-250 km. Nie mogłem wtedy nasłuchiwać stacji radiowych w polaryzacji pionowej, ponieważ zestaw antenowy 2x 9-el był w konserwacji (przenosiny masztu w inne miejsce).
Prognozy faktycznie się sprawdziły i przekroczyły wszystkie moje oczekiwania, oprócz jednego – mikrofal. W odróżnieniu od czerwcowego tropo, tym razem na paśmie 5 GHz nie pojawiło się ciekawego nic z tego kierunku, który mam zresztą zasłonięty. W zamian stacje radiowe pokonały wszystkie rekordy sygnału propagacji transbałtyckich jakie doświadczyłem w ciągu… hmm… 8 lat? To był falowód, który transportował stosunkowo niskie częstotliwości, rzędu 100 MHz, a zwykle takie warunki pojawiają się na wyższych pasmach radiowych.
10.09.2016 r. – wieczór
Propagacja miała przesuwać się z zachodu na wschód nad południową częścią Morza Bałtyckiego. Stabilizacja sygnałów i ich gwałtowny wzrost rozpoczął się od Szczecina i Helpterbergu. Już około 23 (21 UTC) stacje dużej mocy odbierały idealnie, a przez kolejne 1,5 h sygnały wzrosły na tyle, że możliwy był nasłuch sygnałów średniej i niskiej mocy w czyściutkim stereo i RDS. Odebrałem szczeciński VOX FM 95,7 pierwszy raz z pełnym RDS po odstrojeniu 25 kHz w górę od Radia Zet 95,6 na tym samym kierunku. Również na stacjach RMF-u po raz pierwszy wczytały mi się nazwy: 98,0 Classic_ oraz 98,4 RMFM??XX.
Około północy czasu lokalnego (22 UTC) zauważyłem także silne sygnały z Kłajpedy, np. 106,0 Marijos z RDS. Przed godziną 23 UTC udało mi się po wcześniejszych niezliczonych próbach odebrać RMFMAXXX z Rewala na 97,2 MHz. Sygnał był dobrze zrozumiały – około 13dBf, ale jednak mocno zniekształcony ze względu na lokalną Zetkę 100 kHz obok. Nagranie jest dostępne do odsłuchania w moim logu. Zauważyłem także nośną stereo 93,1 z Bornholmu.
| UTC | Freq | Station | Location | ERP | QRB | Remarks |
| 2023 | 96.0 | NDR Kultur | Helpterberg | 100 | 424 | D383 NDR_Kult 39dBf |
| 2027 | 100.8 | Antenne MV | Rostock | 130 | 534 | D378 _Ant_MV_ 34dBf |
| 2054 | 88.9 | Plus | Szczecin | 15 | 358 | 321C _+PLUS+_ 41dBf |
| 2057 | 95.2 | Radio Zet | Szczecin | 60 | 351 | 53dBf over local Eska |
| 2104 | 90.5 | NDR 1 MV | Helpterberg | 100 | 424 | D371 NDR_1_MV 42dBf |
| 2106 | 105.4 | Antenne MV | Heringsdorf | 2.5 | 403 | 25dBf |
| 2142 | 95.7 | VOX FM | Szczecin | 1 | 363 | 3209 _VOX_FM_ 31dBf |
| 2146 | 96.3 | PR 2 | Szczecin | 1 | 363 | 3222 Dwojka__ 31dBf |
| 2146 | 101.6 | Maryja | Szczecin | 1 | 363 | 3232 R+MARYJA |
| 2151 | 89.8 | Złote Przeboje | Szczecin | 1 | 363 | 32CC Przeboje 32dBf |
| 2155 | 96.9 | Eska | Szczecin | 1 | 363 | 3293 >_ESKA_< 28dBf |
| 2157 | 105.6 | Złote Przeboje | Międzyzdroje | 1 | 381 | 32CC _Zlote__ 33dBf |
| 2202 | 106.0 | Marijos Radijas | Klaipeda | 0.2 | 364 | 71CC RADIJAS_ |
| 2202 | 107.8 | Pukas | Perkūnai | 4.5 | 367 | 4300 PUKAS___ |
| 2204 | 96.7 | Power Hit Radio | Klaipeda | 2.35 | 364 | 2202 POWER___ |
| 2207 | 96.2 | European Hit Radio | Klaipeda | 0.2 | 358 | 16dBf [1st] |
| 2220 | 97.2 | Radio 100 | Glostrup | 1 | 590 | //web |
| 2229 | 98.0 | RMF Classic | Szczecin | 0.1 | 361 | 3245 Classic_ 23dBf |
| 2231 | 98.4 | RMFMAXXX | Szczecin | 0.3 | 361 | 3399 RMFMA??XX 24dBf |
| 2236 | 94.8 | N-JOY | Pasewalk | 1.3 | 396 | //95.5 |
| 2239 | 93.2 | Wawa | Szczecin | 2 | 363 | 3381 __WAWA__ 33dBf |
| 2244 | 93.1 | BKN | Bornholm | 0.16 | 421 | 16dBf stereo carrier |
| 2254 | 97.2 | RMFMAXXX | Rewal | 0.1 | 351 | ~13dBf [1st] |
| 2309 | 87.7 | Maryja | Międzyzdroje | 3 | 382 | 3232 mixed PS 24dBf |
10/11.09.2016r. – noc
Bornholm rozpoczął bardzo szybki wzrost sygnału. Stacje niskiej mocy dobiły do poziomu RDS, np. 93,1 BKN i 105,7 Nova (!). Nadajnik Bornholms Kristne Nærradio na 93,1 retransmituje sygnał FM z częstotliwości 104,4. Wiem to, ponieważ w 2015 roku jej dosył został przykryty przez BB Radio 104,3. Tym razem dukt nie był w tym kierunku, więc stacja retransmitowała jedynie ciszę z lekkimi “chrupkami” jak na poniższym nagraniu. Zakłócenia nie były oczywiście demodulowane po mojej stronie.
Spektakl propagacyjny rozpoczął się na dobre. Dukt transportujący odległe sygnały cały czas przybierał na sile i dodatkowo wnikał głębiej w południowe wybrzeże Szwecji. Radio Nova 92,2 z Bornholmu zaczęło śladowo przebijać przez lokalną Jedynkę. Gołogóra osiągnęła sygnał 71 dBf @ 256 km na 103,1 – dokładnie tyle samo co na początku czerwca. O właśnie, jeżeli już o tym wspomniałem, to również i tym razem piosenka grana przez PR Koszalin wpadła mi w ucho. Tym razem był to Mark Funk – Sanity, wraz z identyfikacją w RDS RT. Ciekawe kto układa nocne playlisty? ;) Oto krótkie nagranie, przy okazji widać, że sygnał był stabilny jak przy lokalnej stacji.
Ale to by było na tyle, jeżeli chodzi o podobieńtwa do poprzedniego tropo. Zagraniczne sygnały uzyskały o wiele lepsze poziomy i nadal rosły. Hörby i Borhnolm utrzymywały się ponad 60 dBf z tendencją wzrostową. Łapałem coraz więcej nośnych BKN, oprócz 93,1 także 104,4, 104,9 i 98,6 (tutaj mono bez RDS). Najciekawsze łowy to definitywnie lokalizacje niskiej mocy ze Szwecji: Sjöbo, Trelleborg, Ystad, Simrishamn… i tutaj warto się zatrzymać na chwilę.
Na częstotliwościach, które są zwykle zajęte przez stacje wysokiej mocy ze Szwecji zauważyłem słabe doświetlenia dla miast położonych nad samym wybrzeżem. W taki oto sposób odebrałem prawie cały komplet stacji z Simrishamn @ 487 km: SR P1, P3, P4 i Mix Megapol. Szwedzka dwójka była niestety przykryta przez Radio Zet z Bydgoszczy. To nie koniec, wszystkie te stacje odebrałem z RDS, a sygnał 100,2 przy mocy 0,3 kW ERP osiągnał jak widać niżej aż 45 dBf.
Nagrałem bardzo wiele stacji, ale tutaj są tylko te najciekawsze fragmenty. Kolejny filmik to jingel 103,9 Radio Active wraz z częstotliwością. Tutaj też bardzo ładny sygnał 40 dBf, przy mocy 0,5 kW i odległości 523 km.
Z minuty na minutę było coraz ciekawiej. Tuż obok mojego lokalego nadajnika na 104,3 odebrałem RDS na nośnej BKN 104,4. Udało mi się bardzo mocno wytłumić KRDP w tym kierunku, do tego stopnia że słychać było lekkie syczenie od PR1 ze Słupska. Nieco później nawet lekko przebijał dźwięk Jedynki. Ciekawostka – po ustawieniu pionowych anten na komin Orlenu, KRDP ma sygnał 104 dBf – mierzone z tłumikami.
Bornholm już w tym momencie oszalał i sygnał 99,3 DR P4 sięgał 70 dBf. Przeczuwałem, że maksimum tropo nadchodzi wielkimi krokami, więc postanowiłem nagrać pełny bandscan całego pasma. To był znakomity pomysł, ponieważ sygnały z Bornholmu już później nie wzrosły. Gdy doszedłem podczas nagrywania do częstotliwości DR P4 to wskaźnik odnotował jeszcze 1dB więcej, czyli 71 dBf @ 428 km.
Jak mogę odnieść się do tego poziomu sygnału? Był on zbliżony do mojej lokalnej Dwójki z Sierpca (2.5 kW @ 33km) lub Jedynki z Kutna (10 kW @ 49 km). No cóż, nie ukrywam, że byłem w szoku. Dotychczas Bornholm odbierałem zawsze poniżej 60 dBf. Czegoś takiego jak teraz jeszcze nie było, a przecież w nasłuchy bawię się od wielu lat…
Podczas nagywania powyższego bandscanu miałem ogromną chęć zatrzymania się na Jedynce, która nadawała w tym momencie piosenkę Jean Michel Jarre (pozdrawiam w tym miejscu Krzyśka z RadioPolski :D). PR Koszalin także kontynuował swoją ciekawą nocną playlistę… ale wracając do DX-ów, dukt troposferyczny osiągnął maksimum swojej siły z Bornholmu około godziny 4 (czyli 2 UTC). Przy okazji bandscanu natrafiłem na nowość – 104,1 Mix Megapol (słychać nazwę stacji).
Pomiędzy stacjami wysokiej mocy z Borholmu zauważyłem sporą rozbieżność sygnałów. O ile 99,3 DR P4 i 24syv na 103,5 było podobnie, to już DR P2 i DR P3 wyraźnie słabiej. Ciekawe czy to wina zbyt małej wysokości duktu, czy poprostu stacje mają jakieś wycięcia? Ale fakt jest taki, że odkąd pamiętam to 99,3 zawsze idzie o wiele lepiej niż 90,0…
Skoro już natrafiła się taka okazja, to postanowiłem zapolować na najsłabsze nadajniki. Na pierwszy rzut poszedł Hammeren, czyli doświetlenie na północy Bornholmu o mocach do 0,16 kW ERP. Na dłuższy czas utknąłem przy 91,6 DR P2 oczekując na pełny RDS, ale wczytał się tylko fragment PS. Przeskakując na 97,3, nie miałem dużych nadziei, ponieważ na tej częstotliwości mam lokalne Radio Zet z Sierpca o mocy 60 kW ERP w odwrotnej polaryzacji. Po precyzyjnym ustawieniu anten… udało się!! W wyniku wielodrogowości nośna Radia Zet wytłumiła się dość mocno i dzięki temu usłyszałem także drugą stację – 24syv! DX of the DAY, at least so far!
Jest jeszcze jedna stacja na Bornholmie, której częstotliwość pokrywa się z Sierpcem – jest to wcześniej wspomniane Radio Nova na 92,2 z mocą 1 kW. Tymczasem odnotowałem sygnał aż 48 dBf co umożliwiło to zdekodowanie RDS: __NOVA__. Tę stację odbierałem już wiele lat temu, gdy nadawała jeszcze z Årsballe, ale tylko podczas konserwacji Sierpca. Obecnie nadajnik znajduje się w Rø, pewnie ze względu na oszczędności.
Mało brakowało, a bym odebrał wszystkie stacje jakie nadają na Bornholmie. Zalogowałem w sumie 17 sztuk i pozostała mi tylko jedna – 92,8 BKN. Ta częstotliwość była zajmowana cały czas przez Czwórkę z Koszalina z sygnałem prawie 40 dBf… no a w pionie równie mocne Zet Gold z Torunia. Cóż, niestety się nie udało, nawet pomimo tego, że BKN nadawał samą nośną.
Aby zakończyć temat Bornholmu wspomnę jeszcze o jednej ciekawostce. W tle sygnału 104,9 BKN słychać było śladowo… Radio Nova, które także nadawało z tej samej lokalizacji. Chodzi oczywiście o muzykę, a nie te dziwne skrzeczenie, które jak mi się wydaje było sponsorowane przez szorowanie jakąś muzyką klasyczną z PR 2 na tej samej częstotliwości. W sumie teraz jak się przysłuchuję nagraniu 104,4 (umieszczone nieco wyżej) to tam występuje ten sam efekt, tyle że nie porównałem tego z Radiem Nova.
Wraz z upływem czasu dukt rozszerzał się w głąb Szwecji, a także przesuwał powoli na wschód. Tak oto zakończyła się moja wycieczka na duńską wyspę bez wychodzenia z domu. Maciek z Góry Kalwarii odwiedził te strony osobiście i zapewne kiedyś tutaj pojawi się link do jego relacji – czekamy z niecierpliwością! Aktualizacja: odbiór lokalnych nadajników niskiej mocy nie jest zachwycający nawet na samej wyspie – na blogu Radiacja pojawił się obszerny artykuł pt. “Bandscan Bornholm”.
Około 4:30 (czyli 2:30 UTC) sygnały dwóch identycznych stacji Mix Megapol z nadajnika w Karlshamn i Karlskrona zrównały się i wyszedł ciekawy efekt. Tak się kończy powielanie częstotliwości w emisji analogowej FM.
Odnotowałem nowe rekordy sygnału z Karlshamn, aż do 63 dBf. Nieco słabszy nadajnik 106,4 NRJ z tej samej lokalizacji osiągnął 45 dBf w pionowej polaryzacji.
Na 98,5 pojawił się sygnał SR P3 z dużo dalszej lokalizacji Sunne – 911 km, jednak dość słabo.
Nad ranem po godzinie 6 (4 UTC) dukt przesunął się w okolice Emmabody. Na 104,7 pozostał już tylko jeden nadajnik Mix Megapol, czyli zapewne Karlskrona z RDS z sygnałem 43dBf. Wygląda na to, że odebrałem także jedną z najsłabszych stacji w całej Szwecji – Radio Nybro 89,9 o mocy 0,01 kW, w odległości 525 km. Nagranie jest dostępne do odsłuchania tak jak zwykle w moim logu. Ale to nie koniec, ta stacja posiada jeszcze drugi nadajnik na częstotliwości 98,1 o nieco wyższej mocy. Jego też udało mi się odebrać pomimo lokalnej Dwójki z Sierpca na tej samej częstotliwości. Stacje wysokiej mocy z Emmabody @ 537 km osiągnęły nawet 66 dBf, a ich maksimum przypadło chwilę przed 7 rano (5 UTC).
Z ciekawości obejrzałem mapy satelitarne. Na widoku w podczerwieni nie było widać nic ciekawego. Po wschodzie słońca normalna mapa ujawniła pewną warstwę zachmurzenia (mgła?) idealnie na ścieżce duktu. Moja lokalizacja znajdowała się dosłownie na jej skraju… to tłumaczy dlaczego propagacja nie dotarła dalej w środek Polski (np. do Tomaszowa Mazowieckiego). Miałem dużo szczęscia – stąd też tak ogromne wartości sygnałów. Szkoda, że radiosondaże są wykonywane tylko o godzinie 0 i 12 UTC, a nie ma żadnych o 6…
Wkrótce odebrałem kolejną stację o bardzo niskiej mocy 0,01 kW – 87,8 SR P4 z Ronneby @ 497 km. W tym wypadku sygnał był zdecydowanie lepszy niż w przypadku Radia Nybro 89,9.
Dukt wraz z upływem czasu przesuwał się nadal na wschód i w głąb Szwecji. Kolejnym etapem po osłabnięciu Emmabody była wysepka Öland z miastem Borgholm (nazwa może się mylić z poprzednim bohaterem duktu troposferycznego – nie Bornholm!). Następnym ciekawym łowem było 91,2 SR P4 z Lönneberga Silverdalen @ 611 km z mocą tylko 0,1kW. Odbiór stereo i RDS tak jak przedstawia poniższe nagranie.
Nieco później pojawiły się także nieco dalsze lokalizacje, nawet Linköping @ 716 km z RDS, a ja… wreszcie poszedłem spać.
Szczegółowe logi są przedstawione w poniższej tabeli, która powstała na podstawie nagrań, zrzutów ekranu i notatek które zapisałem podczas tropo. Jako odniesienie sygnału pojawia się wielokrotnie m.in. 99,3 DR P4.
| UTC | Freq | Station | Location | ERP | QRB | Remarks |
| 2330 | 93.1 | BKN | Åkirkeby | 0.16 | 421 | 941A -BKN_-__ 32dBf |
| 2332 | 99.3 | DR P4 | Bornholm | 30 | 428 | 9402 DRP4_BOR 57dBf |
| 2353 | 107.4 | Mix Megapol | Malmö | 0.05 | 555 | 21dBf [1st] |
| 0000 | 103.0 | SR P4 | Ystad | 0.4 | 500 | E224 SR_P4___ 27dBf |
| 0002 | 103.7 | SR P4 | Trelleborg | 0.4 | 530 | [1st] |
| 0006 | 103.9 | Radio Active | Ystad | 0.5 | 505 | 8844 _ACTIVE_ 39dBf |
| 0008 | 99.3 | DR P4 | Bornholm | 30 | 428 | 9402 DRP4_BOR 64dBf |
| 0009 | 93.7 | DR P4 | Hammeren | 0.16 | 444 | 20dBf |
| 0010 | 88.4 | DR P3 | Hammeren | 0.16 | 444 | ~20dBf [1st] |
| 0021 | 101.7 | SR P3 | Ystad | 0.4 | 500 | ~30dBf [1st] |
| 0043 | 97.9 | Mix Megapol | Simrishamn | 0.2 | 486 | E243 MEGAPOL 28dBf |
| 0106 | 105.7 | Nova | Rønne | 0.1 | 433 | 9205 __NOVA__ 32dBf |
| 0107 | 104.6 | Nova | Nexø | 0.02 | 411 | 9205 __NOVA__ 42dBf |
| 0115 | 99.3 | DR P4 | Bornholm | 30 | 428 | 9402 DRP4_BOR 67dBf |
| 0122 | 103.3 | Mix Megapol | Brösarp | 0.1 | 506 | E243 MEGAPOL 34dBf |
| 0127 | 100.6 | SR Din Gata | Malmö | 6 | 549 | E009 35dBf |
| 0128 | 103.1 | PR Koszalin | Koszalin | 60 | 256 | 306E Koszalin 71dBf |
| 0130 | 87.6 | SR P1 | Simrishamn | 0.3 | 486 | E201 SR_P1___ 37dBf |
| 0130 | 100.2 | SR P3 | Simrishamn | 0.3 | 486 | E203 SR_P3___ 45dBf [1st] |
| 0133 | 102.7 | SR P4 | Simrishamn | 0.3 | 486 | E424 SR_Kstad 35dBf [1st] |
| 0134 | 95.1 | SR P1 | Ystad | 0.4 | 500 | E201 SR_P1___ 34dBf |
| 0134 | 99.0 | SR P2 | Ystad | 0.4 | 500 | E402 SR_P2___ 35dBf |
| 0136 | 94.6 | SR P1 | Trelleborg | 0.3 | 530 | E201 28dBf |
| 0140 | 107.8 | Radio Active | Sjöbo | 0.5 | 522 | 8844 _ACTIVE_ 40dBf |
| 0144 | 104.4 | BKN | Rønne | 0.16 | 433 | 941A -BKN_-__ 27dBf [1st] |
| 0149 | 90.8 | DR P2 | København | 60 | 588 | 9201 DR_P2___ 37dBf |
| 0149 | 91.2 | SR P2 | Halmstad | 60 | 640 | E402 36dBf |
| 0150 | 98.6 | BKN | Nexø | 0.16 | 411 | 31dBf mono carrier |
| 0151 | 99.3 | DR P4 | Bornholm | 30 | 428 | 9402 DRP4_BOR 71dBf |
| 0151 | 101.4 | SR P4 | Hörby | 60 | 531 | E424 SR_Kstad 66dBf |
| 0152 | 104.1 | Mix Megapol | Kristianstad | 0.2 | 526 | ~22dBf [1st] |
| 0154 | 105.9 | NRJ | Kristianstad | 1 | 527 | E220 NRJ_____ 39dBf |
| 0154 | 107.3 | RIX FM | Kristianstad | 1 | 527 | E241 _RIX_FM_ 40dBf |
| 0156 | 91.6 | DR P2 | Hammeren | 0.16 | 444 | 9201 DR_P1___ 31dBf |
| 0208 | 97.3 | 24syv | Hammeren | 0.16 | 444 | ~35dBf, mixing with R.Zet [1st] |
| 0213 | 92.2 | Nova | Rø | 1 | 429 | 9205 __NOVA__ 48dBf |
| 0215 | 107.4 | Nova | Allinge | 0.04 | 440 | //92.2 ~30dBf [1st] |
| 0217 | 104.9 | BKN | Allinge | 0.16 | 440 | 941A -BKN_-__ 37dBf |
| 0222 | 93.6 | Radio Active | Tomelilla | 0.5 | 507 | 8844 _ACTIVE_ 38dBf |
| 0223 | 94.2 | Mix Megapol | Sjöbo | 0.2 | 518 | E243 26dBf |
| 0226 | 94.0 | Mix Megapol | Sölvesborg | 0.05 | 513 | E243 MEGAPOL_ 35dBf [1st] |
| 0232 | 104.7 | Mix Megapol | 2tx | 0.4 | 38dBf | |
| 0235 | 94.6 | RIX FM | Åhus | 0.5 | 512 | jingle ID, 24dBf |
| 0236 | 99.5 | SR P4 | Markaryd | 3 | 588 | E724 SR_P4___ 40dBf |
| 0240 | 105.4 | NRJ | Hässleholm | 0.25 | 559 | jingle ID ~17dBf [1st] |
| 0241 | 102.5 | NRJ | Ronneby or Olofström | 0.05 | ~24dBf [1st] | |
| 0244 | 106.2 | RIX FM | Bromölla | 0.8 | 517 | ~26dBf //93.2 [1st] |
| 0248 | 106.6 | RIX FM | Osby | 0.05 | 563 | jingle ID, ~20dBf |
| 0249 | 103.7 | Mix Megapol | Osby | 0.4 | 563 | E243 MEGAPOL_ 31dBf |
| 0252 | 100.4 | SR P4 | Karlshamn | 15 | 518 | E224 SR_P4___ 63dBf |
| 0252 | 106.4 | NRJ | Karlshamn | 5 | 518 | E220 NRJ_____ 45dBf |
| 0259 | 100.1 | Mix Megapol | Örkeljunga | 0.5 | 582 | E243 MEGAPOL_ 35dBf |
| 0300 | 98.9 | Hässleholm | Hässleholm | 0.3 | 566 | 38dBf no RDS |
| 0302 | 94.1 | Örkelljunga | Örkelljunga | 0.5 | 588 | 19dBf mono |
| 0304 | 97.6 | Mix Megapol | Älmhult | 1 | 573 | E243 MEGAPOL_ |
| 0307 | 98.5 | SR P3 | Sunne | 60 | 911 | |
| 0406 | 96.4 | Gold FM | Alvesta | 1 | 584 | jingle ID, ~28dBf [1st] |
| 0420 | 89.4 | Mix Megapol | Nybro | 0.2 | 525 | E243 ??GAPO?? ~28dBf [1st] |
| 0422 | 89.9 | Radio Nybro | Nybro | 0.01 | 516 | ~10dBf [1st] |
| 0447 | 105.8 | Mix Megapol | Växjö | 7 | 570 | E243 MEGAPOL_ 44dBf |
| 0447 | 107.5 | Mix Megapol | Växjö | 2 | 570 | //105.8 |
| 0449 | 98.1 | Radio Nybro | Emmaboda | 0.25 | 537 | 32dBf, mono, no RDS [1st] |
| 0456 | 99.7 | SR P3 | Emmaboda | 60 | 537 | E203 SR_P3___ 65dBf |
| 0500 | 87.8 | SR P4 | Ronneby | 0.01 | 496 | 19dBf [1st] |
| 0511 | 88.6 | Mix Megapol | Emmaboda | 1 | 524 | E243 MEGAPOL_ 26dBf [1st] |
| 0514 | 105.4 | Mix Megapol | Färjestaden | 3 | 500 | E243 MEGAPOL_ 31dBf |
| 0516 | 101.3 | Rockklassiker | Färjestaden | 1 | 500 | ~32dBf [1st] |
| 0532 | 104.7 | Mix Megapol | Karlskrona | 0.4 | 482 | E243 MEGAPOL_ 45dBf |
| 0535 | 103.6 | SR P4 | Kisa | 30 | 652 | E224 SR_P4___ 55dBf |
| 0541 | 106.8 | SR P4 | Mönsterås | 0.3 | 542 | E624 SR_P4___ 31dBf |
| 0544 | 107.8 | SR P4 | Färjestaden | 1 | 500 | E624 SR_P4___ 29dBf [1st] |
| 0549 | 107.3 | NRJ | Borgholm | 1 | 513 | jingle ID 34dBf [1st] |
| 0551 | 103.2 | Rockklassiker | Borgholm | 0.1 | 513 | ~32dBf [1st] |
| 0557 | 91.2 | SR P4 | Lönneberga Silverdalen | 0.1 | 611 | E624 SR_P4___ 20dBf [1st] |
| 0601 | 99.4 | Mix Megapol | Vimmerby | 2 | 607 | 18dBf [1st] |
| 0601 | 93.6 | SR P4 | Viserum | 0.5 | 589 | E624 25dBf [1st] |
| 0604 | 106.9 | Mix Megapol | Linköping | 7 | 715 | E243 MEGAPOL_ 33dBf [1st] |
| 0609 | 104.0 | NRJ | Färjestaden | 3 | 500 | E220 26dBf [1st] |
11.09.2016r. – dukt WiFi 5GHz
W nocy śledziłem azymut ścieżki najsilniejszego duktu UKF również na mikrofalach. W rezultacie nie odebrałem żadnej sieci. Zupełnie niezależnie od duktu transbałtyckiego na UKF tworzyła się lokalna propagacja 5GHz na typowe 50-100 km. Na chwilę pojawiły się także okolice Kalisza, do 150 km. Nieco później, o godzinie 4:53 UTC odebrałem sieć CZEMPIN.NET>Wyskoc. Odległość do miejscowości Wyskoć wynosi około 210 km. Ścieżka mikrofalowego duktu była skierowana pod kątem prostym do transbałtyckiego tropo UKF.
Log z odbioru: 20160910_11.
11.09.2016r. – południe
Wstałem tuż przed południem. Mogło się wydawać, że tropo zanikło… ale to nic bardziej mylnego! Emmaboda osłabła o 15dB. 99,7 SR P3 nadal było bardzo silne, ok. 50 dBf. Na 90,1 odebrałem Jedynkę z… Kościerzyny zmieszaną z Radiem Kaszëbë. Dosył 92,3 z Chwaszczyna przykrył Śrem. No cóż – przy takiej propagacji to było nieuniknione.
Wracając do Szwecji nieco później odkryłem mocne sygnały ze Sztokholmu. Stacje komercyjne (i zresztą publiczne też) zmieniły już jakiś czas temu swoją polaryzację na pionową. Oprócz tego złapałem kilka nowości, m.in. z Haninge i Vagnhärad.
Dukt na sam koniec przesunął się jeszcze dalej na wschód przynosząc Finlandię – 89,8 Yle 1 z Turku oraz 93,1 Yle Vega z Wysp Alandzkich. Sygnały dość słabe, ok. 10-16 dBf. I tak oto propagacja zanikła… ale tylko do wieczora :)
| UTC | Freq | Station | Location | ERP | QRB | Remarks |
| 1004 | 90.1 | Kaszebe | Kościerzyna | 1 | 208 | 3211 38dBf |
| 1040 | 105.5 | RIX FM | Stockholm | 1 | 753 | E241 _RIX_FM_ 22dBf |
| 1042 | 89.6 | SR P6 | Stockholm | 3 | 753 | E035 SR_P6___ 20dBf |
| 1046 | 92.9 | Lugna Favoriter | Vagnhärad | 0.3 | 721 | ~10dBf [1st] |
| 1056 | 106.1 | Mix Megapol | Visby | 6 | 565 | E243 31dBf |
| 1057 | 92.7 | Rockklassiker | Lärbo | 0.5 | 584 | ~6dBf [1st] |
| 1100 | 98.5 | Haninge Direkt | Haninge | 0.2 | 738 | ~14dBf [1st] |
| 1106 | 104.7 | Lugna Favoriter | Stockholm | 1 | 753 | E4A4 _LUGNA__ 27dBf |
| 1114 | 93.8 | SR P5 | Stockholm | 1.5 | 753 | EC25 25dBf |
| 1116 | 107.1 | Star FM | Stockholm | 1 | 753 | E445 30dBf [1st] |
| 1132 | 89.8 | Yle Radio Yksi | Turku | 60 | 881 | 16dBf |
| 1146 | 93.1 | Yle Radio Vega | Sund | 10 | 849 | ~10dBf |
11/12.09.2016r. – wieczór i noc
Wieczorem tropo powróciło z tego samego kierunku, ale ścieżka znacznie się skróciła. Nie było żadnego śladu po sygnałach z Finlandii, w zamian pojawiła się Łotwa i Litwa. Na początek Liepaja z RDS m.in. na 104,6 LR-3. Pierwszy raz odebrałem RDS na 96,4 Zet Gold (ex Mazury) z Morąga… jakoś wcześniej nie było okazji, a też lokalizacja jest bardzo słaba. Korzystając z dobrych warunków zalogowałem wiele nowych stacji z Łotwy i Litwy.
Biorąc pod uwagę bieżącą pozycję duktu, próbowałem odbierać inne pobliskie stacje. Kolejną z nich miało być TOPradio 87,8 z Kaķenieki. Tymczasem sygnał, który się pojawił wcale nie pasował do streamu tej stacji w internecie. Dopasowałem go jednak do litewskiego M-1 Plius, ale na tej częstotliwości nie ma żadnego takiego nadajnika. Późniejsze nasłuchy częstotliwości 87,8 przyniosły już właściwy sygnał TOPradia, na który początkowo polowałem.
Wygląda na to, że odpowiedź na powyższą zagadkę jest bardzo prosta. W Rydze na częstotliwości 98,3 znajduje się główny nadajnik stacji TOPradio. Na tej samej częstotliwości jest również M-1 Plius z Kłajpedy w tej samej polaryzacji. Częstotliwość 87,8 stała się zatem kolejną ofiarą tzw. tropo-hijackingu, czyli wycięcia dosyłu przez propagację przy retransmisji FM.
Inny ciekawy log to stacja 96,8 XXL FM. Według wykazów nadajnik w Telsiai ma moc tylko 0,08kW ERP. Odległość do mnie to 427 km. Dzięki pustej częstotliwości możliwy był odbiór czystego stereo z RDS.
Wraz z upływem czasu dukt wsuwał się coraz głębiej w Łotwę, przynosząc dobry odbiór z Rygi, a poźniej też Valmiery. Zwykle wraz odbiorem tej drugiej miejscowości są bardzo duże szanse na odbiór Estonii. Tak było też i tym razem. Valgjärve doszło do 30 dBf, a najlepiej odbierało 91,2 Radio Elmar ze względu na najmniejsze zakłócenia od innych stacji.
Przeglądając sąsiednie nadajniki trafiłem na dwie stacje z Estonii w pionowej polaryzacji. Na 88,7 zalogowałem Tartu Pereraadio (//web) ze słabym sygnałem, rzędu ok. 5 dBf. Na 96,6 odebrałem Ruut FM z RDS, pomimo sygnału mieszającego się z inną stacją.
Niestety, musiałem już definitywnie kończyć nasłuchy, ze względu na wczesną poranną pobudkę. Kolejnego dnia DX-ing prowadziłem już zdalnie.
| UTC | Freq | Station | Location | ERP | QRB | Remarks |
| 1735 | 104.6 | LR 3 | Liepāja | 3.16 | 445 | 9233 __LR-3__ 23dBf |
| 1810 | 96.4 | Zet Gold | Morąg | 0.1 | 148 | 34D4 21dBf |
| 2027 | 92.5 | ZIP FM | Klaipeda | 4.5 | 364 | CA94 _ZIP_FM_ 33dBf |
| 2027 | 95.9 | LR 1 | Kuldīga | 10 | 504 | 9211 __LR-1__ 33dBf |
| 2029 | 98.5 | LKR | Kuldīga | 3.3 | 504 | 9786 |
| 2033 | 88.9 | Radio TEV | Liepāja | 445 | ~10dBf [1st] | |
| 2035 | 89.5 | Radio TEV | Aizpute | 474 | 906A 16dBf |
|
| 2041 | 93.3 | Easy FM | Klaipėda | 0.06 | 358 | C164 Easy_FM_ 25dBf [1st] |
| 2046 | 99.3 | LRT Radijas | Skuodas | 0.72 | 425 | ~10dBf [1st] |
| 2048 | 90.9 | Relax FM | Plunge | 0.37 | 397 | 17dBf [1st] |
| 2055 | 96.4 | Žinių radijas | Mažeikiai | 1.78 | 445 | 21dBf |
| 2058 | 105.6 | Mažeikiai.FM | Mažeikiai | 0.87 | 445 | 22dBf [1st] |
| 2059 | 93.3 | LRT Radijas | Mažeikiai | 2 | 445 | 22dBf [1st] |
| 2142 | 89.0 | EHR Superhits | Saldus | 0.56 | 483 | 16dBf [1st] |
| 2155 | 94.5 | Pūkas 2 | Telšiai | 0.1 | 409 | 4323 LIETUVA_ 17dBf [1st] |
| 2203 | 87.8 | TOPradio | Kaķenieki | 1 | 500 | ~8dBf [1st] |
| 2207 | 99.8 | Kelyje | Klaipeda | 2 | 364 | 9980 _KELYJE_ 29dBf |
| 2243 | 93.9 | Radio Baltkom | Rīga | 2.75 | 557 | 9390 BALTKOM_ 24dBf |
| 2245 | 107.2 | Radio Skonto | Rīga | 4.7 | 557 | 906B _SKONTO_ 23dBf |
| 2252 | 104.0 | LR 1 | Valmiera | 20 | 660 | 9211 __LR-1__ 27dBf |
| 2256 | 106.5 | Radio SWH | Valmiera | 5 | 660 | 9258 20dBf [1st] |
| 2302 | 89.5 | Žinių radijas | Raseiniai | 0.08 | 380 | 10dBf [1st] |
| 2306 | 96.8 | XXL FM | Telsiai | 0.08 | 427 | C968 XXL_FM__ 24dBf |
| 2307 | 106.1 | Vikerraadio | Valgjärve | 30 | 744 | 22E1 VIKER___ 24dBf |
| 2308 | 103.6 | Raadio 2 | Valgjärve | 38 | 744 | 22E2 RAADIO_2 30dBf |
| 2313 | 88.7 | Tartu Pereraadio | Otepää | 0.3 | 741 | ~5dBf [1st] |
| 2316 | 101.5 | LR 2 | Valmiera | 20 | 660 | 9222 __LR-2__ 30dBf |
| 2317 | 98.3 | TOPradio | Rīga | 564 | 16dBf, loud! [1st] | |
| 2327 | 98.2 | Marijos Radijas | Biržai | 1.86 | 516 | // 96.9 [1st] |
| 2330 | 105.5 | Radiocentras | Biržai | 1.74 | 516 | 15dBf [1st] |
| 2335 | 91.2 | Elmar | Valgjärve | 6.5 | 744 | 2322 ELMAR___ 22dBf |
| 2339 | 96.6 | Ruut FM | Valga | 1 | 727 | 2099 mixed PS 19dBf [1st] |
12.09.2016r. – poranek
Nocny dukt troposferyczny znacznie się skrócił. Rano nie było już śladu po Estonii ani Łotwie. Odbierałem jedynie Kaliningrad, Litwę i północny wschód Polski. Nowy nadajnik 91,6 LRT Radijas z Jurbarkas osiągnął poziom RDS. Po wielu latach prób pojawiło się również 95,8 Radio na Vostoke z Guseva (//web). Tropo nadal się przesuwało na wschód.
88,0 Radio 7 z Żuromina, które retransmituje główny nadajnik 90,8 z Mławy, zostało znacznie zakłócone. Chwilę po dziewiątej rano (7 UTC) nagrałem trzeszczącą prognozę pogody. Początkowo nie miałem pomysłu jaka stacja może przykrywać Mławę. Zakłócenia przez dalszy czas nadal narastały, a ich szczyt nastąpił około półtorej godziny później. W międzyczasie odkryłem, że te zakłócenia pochodzą od… RMF FM na 91,0 z Warszawy, aż 200 kHz obok.
Na paśmie UKF działy się ciekawe rzeczy – dukt troposferyczny odbijał pobliskie sygnały i odbierałem m.in. Jedynkę 102,4 z efektem “2tx” – czyli z dodatkowymi zniekształceniami i syczeniem w tle w rytm modulacji! Innym przykładem była Trójka 98,5 – po ustawieniu anteny na północ pojawiły się dwa sygnały – jeden z Ostrołęki, a drugi… także z Ostrołęki ale z przesunięciem, w wyniku czego wystąpił efekt wielodrogowości.
Odnotowałem wiele stacji z Białegostoku po raz pierwszy z RDS. Niby blisko, ale ten kierunek najgorzej u mnie propaguje. Teren na wschód bardzo szybko rośnie, prawie o 50 metrów. Kolejną ofiarą tropo było Radio Zet Gold 89,4 z Olsztynka, które retransmitowało Radio Maryja 101,6 z Pisza zamiast głównego nadajnika 101,5 z Ostródy.
Zakłócenia w retransmisji powoli zanikały i w końcowym etapie tropo odebrałem wiele stacji z litewskiego Kowna wraz z RDS.
| UTC | Freq | Station | Location | ERP | QRB | Remarks |
| 0522 | 91.6 | LRT Radijas | Jurbarkas | 0.65 | 340 | C321 Radijas_ 28dBf |
| 0525 | 95.8 | Radio na Vostoke | Gusev | 1.6 | 275 | ~20dBf [1st] |
| 0723 | 87.7 | Akadera | Białystok | 1.26 | 236 | 30FA AKADERA_ 27dBf |
| 0725 | 103.3 | Radio i | Białystok | 1 | 236 | 301D Radio_i_ 33dBf |
| 0726 | 88.6 | VOX FM | Białystok | 0.5 | 237 | 3209 _VOX_FM_ 28dBf |
| 0731 | 90.6 | Eska | Białystok | 0.3 | 237 | 3293 >_ESKA_< 24dBf |
| 0737 | 91.1 | PR 24 | Białystok | 0.1 | 236 | 3223 Radio_24 28dBf |
| 0753 | 89.4 | Zet Gold | Olsztynek | 0.1 | 116 | relaying Maryja 101,6 |
| 0826 | 88.0 | Radio 7 | Żuromin | 0.2 | 54 | relaying RMF FM 91,0 |
| 0827 | 89.1 | Extra FM | Marijampolė | 1 | 321 | CCC3 EXTRA_FM 23dBf |
| 0830 | 88.1 | XFM | Kaunas | 0.58 | 376 | ~13dBf [1st] |
| 0844 | 104.5 | Gold FM | Kaunas | 4 | 377 | 948A GOLD_FM_ 21dBf |
| 0844 | 92.4 | Pukas | Kaunas | 3.16 | 375 | ~15dBf [1st] |
| 0846 | 105.4 | Extra FM | Kaunas | 4.68 | 376 | CCC3 EXTRA_FM 23dBf |